Salinas de Añana - zoutvallei - het "witte" goud van Baskenland (zuid-Álava - Baskenland)

Zoutpannen van Añana  -  de schat van Baskenland  - het "witte" goud
De zoutpannen, bekend als de "zoutvallei", liggen in de plaats Añana, 30 km ten westen van Vitoria Gasteiz (regio Baskenland), verspreid over een oppervlakte van 21,92 km2. Het is een van Europa's meest spectaculaire en best bewaarde culturele landschappen. In 1984 is het uitgeroepen tot Nationaal Historisch Monument, en momenteel een kandidaat om een Werelderfgoed te worden vanwege zijn etnografische en toeristische waarde
De zoutpannen zijn een zeer interessante bezienswaardigheid en dateren vermoedelijk nog uit de tijd van de Romeinen
De zoutfabrieken zijn één van de oudste ter wereld, met een geschiedenis van meer dan 7.000 jaar. Vroeger werd het zout "witgoud" genoemd vanwege zijn schaarste en waarde, iets dat tegenwoordig moeilijk te begrijpen is, nu het een van de meest voorkomende en goedkoopst producten in winkels is. Vaandaag de dag is het gestopt met produceren op industrieel niveau, hoewel velen zeggen dat het zout hier een van de beste ter wereld is 
Zoutwinning 
Al 2000 jaar wordt er in Añana zout gewonnen. Ongeveer 200 miljoen jaar geleden, toen de continenten nog aan elkaar vastzaten, was het gebied rond de bekken van de Ebro overdekt met zeewater. Toen de continenten werden gescheiden bleven er grote zoutmassa’s achter. Door een geologisch effect, genaamd ‘diapirisme’, kwam al dat zout omhoog. Het zout werd verkregen door het water van de Muera-rivier te verdampen; het verdampte zout werd via een uniek en uitgebreid netwerk van houten kanalen naar de meest afgelegen uithoeken van het trapvorminge zoutvallei verdeeld
Al zo’n 2000 jaar geleden werd dit minerale zout geëxploiteerd door de Romeinen. Pas in de jaren 70 van de vorige eeuw werd die activiteit -naar men dacht definitief- gestopt maar in het jaar 2010 toch weer hervat. Het geheel bestaat uit vijfduizend terrassen, waarvan bijna de helft nog steeds in gebruik is. Ieder jaar van mei - september, zolang het mooi weer is, werken de inwoners van Añana op hun terrassen en vegen dag na dag het zout bij elkaar
Stichting - Bezoek
De Stichting Zout Vallei is opgericht in 2009 om een uniek landschap te herstellen en om de traditionele exploitatie in de 21e eeuw te laten voortduren. Het heeft zich ten doel gesteld om rond 2030 de zoutterrassen, die er oorspronkelijk waren, terug te hebben gewonnen
De zoutpannen zijn (tegen betaling) te bezichtigen en trekt jaarlijks ca. 80.000 bezoekers. (zie hieronder bij Nuttige Informatie).  Elke verdiende euro wordt door de stichting geïnvesteerd in het herstel van de zoutvlakten
!! Langs de weg is een houten voetgangerspad aangelegd, waardoor je de mogelijkheid hebt om op afstand de zoutvallei (gratis) te bekijken

Tips & Trips

• De zoutpannen maken onderdeel uit van de autotrip Groene route rondom Vitoria Gasteiz & beroemd wijngebied Rioja Álavesa
  Tijdens deze trip bezoek je de hoofdstad Vitoria, één van de groenste steden van Europa, en veel natuurschoon in de omgeving, waaronder het Natuurpark Valderejo (zie hieronder bij omgeving). Tot slot bezoek je het beroemde wijngebied Ríoja Álavesa met wijnhoofdstad Laguardia, op de lijst van mooiste dorpen van Spanje/Baskenland
• Meer van wijn genieten? Trek de "grens" over naar de regio La Rioja, en ga op pad met Wijnroute La Rioja. Bezoek de prachtige modernistische Bodega's, geniet van de mooie wijnen en het prachtige landschap en bezoek de wijnhoofdsteden Logroño en Haro
• Bezoek de dynamische stad Bilbao (Bizcaya), beroemd om zijn Guggenheimmuseum, pinxtos en cider
• Meer Tips & Trips, zie hieronder bij Omgeving

• Dorp Añana (bovenste foto)
  Añana is een klein, authentiek dorp met 176 inwoners. Eén van de meest interessante monumenten in het dorp zijn het klooster van Comendadoras de San Juan de Acre en de kerk Santa Maria de Villacones, met enkele 13e eeuwse elementen, hoewel het huidige gebouw werd gebouwd eind 15e, begin 16e eeuw. In het Palacio de Ozpinas, met middeleeuws uiterlijk, is een goed restaurant gevestigd. Palacio de Herran, gelegen in het bovenste deel van de straat La Carrera, is een geweldig voorbeeld van barokke architectuur en werd gebouwd aan het einde van de 17e eeuw
  
  

Omgeving
Meer dan zout  -  Valdegovía - archeologische overblijfselen  - klooster (10 km nw)
10 km ten noordwesten van de zoutpannen, ligt bij de plaats Valdegovía belangrijke archeologische overblijfselen uit de middeleeuwen die onderzocht en hersteld worden; ijzerwerk, smeden en ovens zijn in een perfecte staat behouden gebleven. Er zijn diverse paleizen, een kerk met meerdere kapellen en het laatste actieve klooster die de Militaire Orde van St. Johannes van Jeruzalem huisvest. En er is zelfs naast Valdegovía een belangrijke archeologische vindplaats met dierensporen en vegetatie van ongeveer tweeëntwintig miljoen jaar geleden

Omgeving