Camino del Norte
Wij nemen je op deze route mee naar Santiago de Compostela over de oude Camino del Norte. Deze route is indertijd gekozen om de barbaarsheid van Navarra te ontvluchten, aldus de beroemde pelgrim Aymeric Picaud. De route loopt grotendeels langs de mooie grillige groene kusten van Baskenland, Cantabrië en Asturië (Costa Verde). Bij Oviedo gaat hij landinwaarts, om door het stille binnenland van Asturië, in Santiago in Galicië te einidigen. Langs de route staan vele kloosters, seminaries, vrome plaatsen, evenals zieken- en rusthuizen. Wil je meer weten over de geschiedenis van de route, zie hieronder!
Onze route start in San Sebastian, gelegen aan een prachtige schelpvormige baai en bekend om zijn belle-epoque huizen, Kursaal en fantastische gastronomie. Aan de kust geniet je van de prachtige kliffen, mooie vergezichten, verborgen stranden en gezellige kleurrijke vissershavens. Maar zeker ook van de Gastronomie, de pinxtos en de rijk vloeiende sidra! Onderweg bezoek je oude Spaanse (middeleeuwse) steden, monumenten, kathedralen en kerken. In het binnenland ben je in andere tijden beland, beleef je oude culturen en tradities en kom je overal de bekende horréos (graanschuren) tegen
Geschiedenis Pelgrimsroute
In het jaar 813 ontdekte de kluizenaar Paio in het verre Galicië, de graftombe van de apostel Jacobus de Meerdere die Spanje heeft geëvangeliseerd. Hij is later naar Palestina teruggekeerd waar hij werd onthoofd. Het dode lichaam zou vervolgens in een zelf bestuurde stenen boot met twee discipelen naar Galicië zijn gebracht en in de buurt van de kust -vandaar de associatie met de Jacobsschelp - begraven. Na de ontdekking van de graftombe is deze plek uitgegroeid tot het aanknopingspunt voor het christendom. Santiago werd de nationale schutspatroon van Spanje en de stad heeft daarna pelgrims uit alle delen van de wereld aangetrokken voor de vergeving van hun zonden
Vele wegen leiden naar Santiago!
In de begindagen ging de pelgrimstocht over de zgn Franse hoofdweg (de zuidelijke route) naar het graf van Jacobus. Hij liep van Tours richting Navarese Pyreneeën, om vervolgens verder landinwaarts te trekken over Pamplona, Burgos, Leon, binnenland van Asturië om vervolgens de route naar Galicië te volgen. Deze route die “camino francés” wordt genoemd, is nu de drukste route naar Santiago en wordt gestart in St. Jean Pied-de-Port aan de voet van de Pyreneeën. Later werd de Kustroute gekozen omdat deze veiliger zou zijn. Deze route loopt van Bayonne (Frankrijk), gaat hij Irun Spanje binnen, volgt de kustroute over Bilbao, Santander en om bij Oviedo landinwaarts te gaan door Asturië en door naar Galicië
Tips & Trips
- het schema is krap ingepland. Wil je meer tijd hebben om te genieten aan de kust; meerdere steden/dorpen bezoeken en/of bezoek/wandelingen in het Parque Nacional Picos de Europa, plan dan nog een aantal extra dagen in!
- Verleng je reis met de Zuidelijke Pelgrimsroute, die wij ook uitvoerig hebben beschreven. Je eindigt dan weer op je vertrekpunt. Er is een overloop van steden, waaronder Bilbao, Lugo en Santiago. Houd hier rekening mee in je planning
Planning
Afstand: ca. 600 km Reistijd: 1-2 weken: incl. 1 dag San Sebastían, 1 dag Bilbao, 1 dag Santander, 1/2 dag Oviedo, 1 dag Ribadesella/Llanes (incl stranddagen); 1 dag Oscos, incl wandeling, 1/2 dag Lugo, 2 dagen Santiago
Autoroute: Start (Baskenland): San Sebastían > Bilbao> (Cantabrië) Santander > Santillana del Mar > (Asturië): Llanes > Ribadesella > Oviedo > Los Oscos >(Galicië): Lugo > Santiago de Compostella
Start Autoroute: Kust Baskenland (van San Sebastían naar Bilbao)
Wij starten onze route in San Sebastian en volgen de mooie kustroute naar Deba om vervolgens de hoofdweg naar Bilbao te nemen. Wil je onderweg levendige (bad) plaatsen bezoeken, waaronder Zarautz en Zumaia en mooie vissersdorpen, waaronder het historische en kleurrijke Hondarribia, met Paradorhotel, het schilderachtige Getaria en het middeleeuwse havenstadje Deba, zie Kust van Baskenland: (Gipúzkoa/van oost naar midden)
De oorspronkelijke pelgrimsroute gaat bij Deba landinwaarts richting Guernica,, beroemd om het bombardement en schilderij van Picasso, en passeer je het indrukwekkende Zenarruza klooster
- San Sebastián (foto's boven) - Parel van Noord-Spanje, "Madrid aan Zee" - gastronomie - Basiliek
Wij starten de reis in San Sebastían, prachtig gelegen aan een fraaie schelpvormige baai, Playa de Concha (foto linksboven). Deze sinds de eeuwwisseling veelbezochte badplaats heeft mooie bell époque huizen (1890-1910), en is wereldberoemd om zijn Gastronomie, en Festivals (Kursaal). Het heeft een mooi oud centrum, met eenprachtige gotische Basiliek Santa María (foto rechtsboven), lees verder San Sebastián
> volg de prachtige kustroute naar Bilbao (zie ook: Kust van Baskenland)
-
Bilbao - Guggenheim museum (foto linksboven) - historisch centrum - Kathedraal (foto rechtsboven)
Als je naar Bilbao komt, kom je natuurlijk om het wereldberoemde Guggenheim-museum te bezoeken en de overheerlijke pinchos te eten, waar de stad bekend om staat. De stad is gezellig en levendig en heeft een klein historisch centrum, met een wirwar aan straatjes, authentieke kleine winkeltjes, bars, restaurants en een middeleeuws gedeelte
De gotische 14e kathedraal van Santiago is het oudste bouwwerk van de oude stad, en is een stop op de pelgrimsroute, zie Bilbao
> volg na je bezoek aan Bilbao, de kustroute naar Santander (Cantabrië)
Kustroute Cantabrië (van Santander naar San Vicente de la Barquera)
Volg de kustroute van Cantabrië die bezaaid ligt met pelgrimsherbergen en aan de Apostel gewijde kapellen met uitbeeldingen die met de bedevaart in verband staan. Vooral die van Santoña met oude pelgrimsherberg en laat-gotische kerk van Santa Maria del Puerto. Op niet al te grote afstand ligt Santander, zie Kustroute Cantabrië
- Santander (foto's 3/beneden) - elegante stad aan een prachtige baai
een elegante en dynamische stad met een rijkdom aan religieuze architectuur (waaronder de kathedraal). De stad is net als San Sebastían prachtig gelegen aan een schelpvormige baai, La Concha, waar in de de zomer het leven zich concentreert aan het prachtige stadsstrand Playa el Sardinero met zijn Belle Epoque huizen, zie Kustroute Cantabrië en Santander
> vanuit Santander volg je de route naar Torrelavega
Santillana del Mar (foto 4)- op lijst mooiste dorpen Spanje - Grotten van Altamira - Paradorhotels
Op enkele kilometers afstand rijd je de historische plaats Santillana de Mar binnen, met één van Spanjes best bewaarde middeleeuwse stadsgezichten. Het dorp is een open luchtmuseum en staat op de lijst van de Mooiste dorpen van Spanje! In het dorp zijn 2 Paradorhotels.
In de direkte omgeving de wereldberoemde prehistorische grotten van Altamira, zie Santillana del Mar
> volg de kustroute naar San Vicente de la Barquera
-
San Vicente de la Barquera (foto boven) - prachtig gelegen havenstad
Een stad dat ten tijde van de Romeinen al als havenstad bekend is en door de eeuwen heen een rustplaats was van pelgrims op weg naar Santiago. In de stad zijn nog 2 van de vroegere pelgrimsherbergen. San Vicente heeft een prachtige ligging, met een fantastisch zicht op de besneeuwde pieken van de Picos de Europa. De plaats wordt vooral bezocht om zijn mooie stranden!
Oude binnenstad
De stad heeft veel meer te bieden dan zon, zee en strand. In 1987 is de binnenstad tot Cultureel belang verklaard vanwege de interessante collectie van monumenten. In de stad zijn mooie oude huizen, op een heuvel de imposante kerk "Santa María de los Ángeles" (binnen 15e/16e grafmonumenten: maakt onderdeel uit van de Pelgrimsroute), lees meer San Vicente de la Barquera
> rijdt na je bezoek vervolgens Asturië binnen
Costa Verde/Asturië - binnenland
Volg één van de mooiste kustroute van Spanje, zie kustroute Asturië. Sta onderweg stil op één van de vele uitzichtpunten en bewonder de kliffen en baaien met verborgen stranden. Aan de kust liggen mooie visssersdorpen, waaronder Lastres & Tazones, die op de lijst van Mooiste dorpen van Spanjestaan. Comillas, met schilderachtig en prachtige stranden, is rijk aan modernistische gebouwen, waaronder El Capricho, een gebouw van Gaudi. Op een heuvel ligt een Pauselijke Universiteit en domineert het hele dorp
> neem de N-634 naar Llanes en volg de prachtige Costa Verde tot aan Llanes, zie Costa Verde: kustroute Asturië
- LLanes (foto's boven) - prachtige stranden - oud centrum
Het charmante middeleeuwse stadje is een populaire badplaats, aan de rand van de Cantabrische zee, met op de achtergrond de majestueuze Picos de Europa. De plaats is met zijn mooie kustlijn, kliffen, groene heuvels en stranden van ongeëvenaarde schoonheid. Het heeft een oud centrum met mooie statige herenhuizen en een haven die in vroegere tijden een grote rol heeft gespeeld. Aan de haven is het gezellig met allerlei goede restaurants (kreeft!) en sidrerías (ciderbars). De beschilderde betonblokken van de Baskische kunstenaar Agustín Ibarrola geven de vissershaven extra kleur, lees verder Llanes
> door naar Ribadesella
- Ribadesella (foto's boven) - geliefde badplaats - Grotten Tito Bustillo - dinosaurus voetafdrukken
mooi, levendig havenstadje en badplaats, aan de monding van de Río Sella, omringd door bergen, kliffen, mooie stranden. Het plaatsje is bekend van het meest representatieve festival van Asturië, de kano afdaling van de Sella rivier (naar Cangas de Onis, zie Picos de Europa). Er zijn velenatuurlijke schatten te bekijken, waaronder de grotten ‘Cueva de Tito Bustillo’, met grotschilderingen van wel meer dan 14.000 jaar oud! Bij Playa Marina zijn dinosaurus voetafdrukken te zien. Het oude centrum is het zenuwcentrum van de stad en heeft oude straatjes, 17-18e eeuwse statige huizen en vol met cafes, ciderbars en winkels. Aan het mooie grote zandstrand van Playa Marina (foto linksboven) zijn mooie romantische 19-20e eeuwse herenhuizen van aristocraten en "Indianos", lees verder Ribadesella
> over de N-632 > AS-341 > pak de snelweg A-8 en rijd naar Villaviciosa
- Villaviciosa (Foto boven) - pittoresk dorp - prachtige ligging
Pittoresk dorp met haven, prachtig aan de rivier gelegen met uitzicht op de bergen, de zee, en omringd door appelbomen.
In de oude binnenstad zijn sierlijke straten en huizen met wapenschilden. Er zijn een aantal mooie romaanse kerken te bewonderen, waaronder de 13e eeuwse kerk Santa María, het paleis van Los Valdés en het stadhuis. Er zijn veel goede (vis) restaurants
hét Ciderdorp - Appelfestival - Cider tour
Naast kleine vakantieplaats, is Villaviciosa dé ciderstad van Asturië. In september wordt er het appelfestival gevierd en overal in de stad zijn vele sidrerías (ciderbars) te vinden, waaronder het beroemde Ciderhuis El Gaitero (Calle La Espuncia), die rondleidingen verzorgt, zie ook hieronder bij Cider tour
Estuarium Villaviciosa - betoverend landschap
Het dorp is ook de toegangspoort naar het estuarium (riviermonding), met grote ecologische waarde aan de Cantabrische kust. In een omtrek van 8 km tref je een uniek en betoverend landschap van groene heuvels, weilanden, zandstranden, wetlands, met allerlei watervogels en otters die in het wild leven. Om dit gebied en zijn leuke strandjes goed te verkennen, is een tochtje
per kano/vissersbootje aan te raden. Langs de kust en oevers kan je vele soorten watersport beoefenen: surfen, windsurfen, kanoën en zeilen. De zachte bossen rond de valleien van deze gemeente vormen unieke plekken om te wandelen. Bovendien zijn er ideale plekken voor paragliden en deltavliegen op de heuveltoppen, die adembenemende uitzichten bieden
Playa Rodilles - één van de populairste stranden
> 10 km ten noordoosten van Villaviciosa, aan de monding van de rivier, ligt Playa Rodilles, één van de grootste en populairste zandstranden van
de kust. Het is een prachtige route met mooie uitzichten op de riviermonding. Onderweg verschillende vogeluitkijkpunten
Het zand van Playa Rodilles is wit en het strand wordt omringd door lage duinen en eucalyptusbomen. Er zijn bars, restaurants, surf-camp en een
camping. In de zomer is het erg druk
> 10 km (zw) ligt landinwaarts het oude cisterciënzerklooster Santa María de Valdedíos in een prachtige vallei,, noordelijk naast de hoofdkerk het mooie 9e eeuwse pre-romaans kerkje San Salvador, met duidelijke Mozarabische trekken
> Bij Villaviciosa over de A-64 kondigen de bergen de aanwezigheid van Oviedo aan
- Oviedo (foto's boven) - middeleeuws centrum - kathedraal San Salvador (foto linksboven)
Oviedo is een Unesco Werelderfgoedstad, met prachtig middeleeuws centrum en de geliefde plek van pelgrims om de kathedraal van San Salvador te bezoeken. Wij hebben Oviedo en omgeving uitvoerig beschreven. Tijdens deze autotrip bezoek je alléén de stad Oviedo, zie Oviedo
- Cider (tour)
De cider regio ligt in de omgeving van Oviedo en Gijón in een prachtig landschap. Het biedt een breed scala aan toeristische attracties die verband houden met de cultuur van de appel en Cider. Ontdek het unieke karakter van de natuurlijke landschappen met onze Cider tour. Je komt langs bergen en prachtige stranden langs de kust van Asturië
- Heb je weinig tijd of wil je alléén de pelgrimsroute doen, ga dan over de A-63 en AS-216 en AS-15 en 14 naar Tineo
> door het binnenland van Asturië naar de afgelegen boerenstreek van Los Oscos (zie hieronder) - Voordat je deze streek binnenrijdt heb je de mogelijkheid om te overnachten in het mooie Paradorhotel bij Cangas de Narcera (zie hieronder). Bij Tineo moet je dan zuidwaarts de AS-15 volgen richting het Parque Natural Fuentes del Narcea; ga anders door richting Gandas de Salime
Los Oscos (foto boven en kaart rechts)
rijk etnografisch erfgoed - traditionele ambachten - mooie omgeving
In het uiterste westen ligt de afgelegen regio Los Oscos (grens Galcië) dat een rijk etnografisch ergoed herbergt. In dit gebied zijn verschillende dorpen waar nog traditionele ambachten worden uitgeoefend, waaronder Taramundi, bekend om zijn ambachtelijke smeedwerk en Teixois. Via de pas La Garganta kom je in een prachtig bosrijk gebied met allerlei kreekjes en eikenbossen
Vooral de omgeving bij San Martín de Oscos is erg mooi en leent zich uitstekend voor het maken van mooie wandelingen. In het plaatsje is een 19e eeuwse kerk en een palacio. In Grandas de Salime staat een museum die de geschiedenis van weleer vertelt. Geniet hier in deze oude streek van de mooie natuur en laat je verleiden tot een mooie wandel- of fietstocht. Meer weten over de Vall de Oscos en de Vallei Navía, zie Vall de Navia-Los Oscos > rijd vanuit Grandas de Salime door via Fonsagrada en Castroverde naar Lugo
Galicië
-
Lugo - Oude stad met Romeins verleden - één van de best bewaarde stadsmuren van Spanje (foto boven)!
Prachtige oude stad met Romeins verleden, ommuurd door een 3e eeuwse Romeinse muur, met 1e eeuwse Romeinse brug en enorme kahtedraal, lees verder Lugo
> neem de N 540 in zuidelijke richting > bij Guntín de Pallarés westwaarts over de N 547> naar Santiago de Compostela
-
Eindbestemming Santiago de Compostela - bedevaartsplaats - pelgrims - kathedraal (foto boven)
Deze prachtige oude stad is het bekendste bedevaartsoord na Rome en Jeruzalem. Bewonder zijn prachtige kathedraal en de vele pelgrims die hier hun eindbestemming vinden. Santiago is meer dan alléén een bedevaartsstad, het is een stad met geschiedenis die zeer de moeite waard is om te bezoeken. Het oude autovrije centrum is in 1985 door de UNESCO tot werelderfgoed verklaard. Op straat is het levendig met al zijn toeristen, peregriños en studenten. Je vindt er overal gezellige restaurants, bars, terrasjes en een heus nachtleven. Éen van de mooiste overnachtingsplaatsen van Santiago, of misschien wel van heel Spanje, is de prachtige Paradorhotel (zie bij hotels hieronder) gevestigd in het oude Hospital de Los Reyes Católicos, zie Santiago de Compostela
Accommodatie Wij hebben een speciale selectie gemaakt van hotels van Booking.com
Parador Hotels Rusticae hotels Kleinschalige hotels Baskenland/Cantabrië/Castilie Leon
Aanbevolen hotels: route naar Santiago (noordroute/kust/primitivo)
Baskenland
San Sebastián, waaronder
>va €100-125 Hotel Villa Soro sfeervol 4* hotel in twee klassieke gebouwen, waarvan één uit 19e eeuw, omringd door bomen en statige huizen, net buiten het centrum, mooie luxe inrichting, bar, lounge met open haard
Bilbao waaronder
>va €75-100 Hotel Tayko Bilbao (Foto rechtboven/Kleinschalige Hotels) 4* hotel, gevestigd in historisch gebouw uit 1904, bij het oude centrum, moderne eigentijdse inrichting, 1* michelin Restaurant Ola wordt samen met de Gastrobar Patri bestierd door bekroonde chef-kok Martin Berasategui (zie ook bij Guggenheim)
Cantabrië
Santander waaronder
>va €60-65 Le Petit Boutique hotel (Foto linksonder/Kleinschalige Hotels) boetiekhotel met 6 sfeervolle en goed ingerichte kamers, 200 m vh Sardinero strand Hotel Bahia groot modern hotel met uitzicht op het strand; goed, modern ingericht, restaurant, bar
Santillana del Mar waaronder
>va €80-100 Parador de Santilliana Gil Blas (Foto 1/Paradorhotels) Parador op het centrale plein; gehuisvest in een prachtig historisch huis met typische Parador-inrichitng, sfeervol, tuin, terras, eigen restaurant, bar
San Vicente de la Barquera
>va €65 Posada El Labrador landhuis naast de haven met 6 kamers; vanaf terras prachtig uitzicht op de baai
> meer hotels San Vicente de la Barquera, en andere badplaatsen aan de kust, zie Kustroute Cantabrië
Asturië
Llanes waaronder
>va €50 Arcea La Arquera (Foto middenboven/Kleinschalige Hotels) plattelandshotel,1.5 km vd kust, prachtige natuurlijke omgeving; klassieke inrichting, lounge sfeervol restaurant
Ribadesellawaaronder
>va €70-85 Hotel villa Rosario (Foto rechtsboven/Kleinschalige Hotels)uniek 4* hotel in gerenoveerd prachtig modernistisch huis ah strand, modern comfort met behoud van originele stijl, restaurant, bar, tuin
Villaviciosa
>va €100 La Casona de Amandi (Foto linksonder/Kleinschalige Hotels) 3* hotel in charmant oud landhuis met karakter, 5 min. vd stad, serre met zicht op de prachtige grote tuin, lichte ruime kamers, lounge met open haard, bar
> meer hotels Llanes, Ribadesella, Villaviciosa en andere badplaatsen aan de Costa Verde, zie kust van Primango naar Gijon
Oviedo waaronder
>va €70-€85 Eurostars Hotel de la Reconquista (Foto middenboven) prachtig 5* klassiek hotel in 18e pand ih historisch centrum, stijlvolle elegante inrichting, restaurant
Cangas del Narcea
Paradorhotel voordat je de Valleien Navia-Los Oscos binnenrijdt (zie hiervoor bij Tips/Cidertour)
>va €80 Parador de Coria (Foto rechtsboven/Paradorhotels) prachtige Parador hotel in 11e klooster, stijlvolle inrichting, sfeervolle kamers, zwembad, prachtige spa, tuin, restaurant, bar
zie Vall de Navia-Los Oscos
Galicië
Lugo waaronder
>va €40-50 Hotel Monumento Pazo de Orbán (Foto midden/Kleinschalige Hotels) 4* hotel in 19e herenhuis met 12 kamers, ih centrum; inrichting mix van modern/nieuw; bar, restaurant, terras
Santiago de Compostela waaronder
>va €150 Parador de Santiago (Foto linksboven/Paradorhotels)één vd mooiste Parador hotels Spanje, gevestigd in voorm. ziekenhuis/verblijf pelgrims in 15e gebouw, staat naast de kathedraal; prachtig interieur in oude stijl; 2 restaurants; gezellige bar; verschillende lounges, kloostertuinen
>va €75-100 Moure Hotel en Hotel Altaïr (Foto 2/Rusticae hotels) mooi boetiekhotel ih rustig gedeelte oude binnenstad; stijlvolle, moderne design kamers bar, 5 min. vd kathedraal
>va €50-75 Hotel Gastronómico San Miguel (Foto rechtsboven, Kleinschalige Hotels) 3* Hotel in historisch gebouw, 5 min vd kathedraal; sfeervolle minimalistisch ingerichte kamers; patiotuin, aangesloten bij Club de Calidad
Más hotels, zie aanbod Booking.com of andere hotelaanbieders, zie Reisorganisaties
Nuttige Informatie
Toeristenbureaus onderweg, zie ook bij de kustroutes, natuurgebieden en steden aldaar
Luchthavens/vliegtickets: Bilbao, Santander, Santiago de Compostela en La Coruña beschikken over luchthavens. Prijsvechter Vueling biedt rechtstreekse vluchten aan vanuit Amsterdam op Bilbao en via Barcelona op La Coruña. Vanaf Brussel rechtstreeks naar Santiago de Compostela
Camino del Norte
Omgeving
Natuur/Actief
In de regio's Asturië, Cantabrië en Castilië is één van de mooiste nationale natuurparken van Spanje/Europa te bezoeken, Parque Nacional Picos de Europa
Vanuit Cantabrië is het park via Unquera en het Liébana vallei te bereiken. Via Asturië is de gebruikelijk weg bij Ribadesella naar Cangas de Onis
Voor natuurparken, valleien in Baskenland, Asturie en Cantabrië, zie aldaar
Wandelen/fietsen
zie wandelen & fietsen Baskenland; wandelen & fietsen Cantabrie; wandelen & fietsen Asturië
Tijdens deze autotrip kan je over de oude Pelgrimsroute een stukje
meelopen met de pelgrims en/of een mooie andere wandeltocht maken, zie hierboven
Stad/Bezienswaardigheden
Baskenland
San Sebastián
Bilbao
Cantabrië
Santander
Líerganes (z, Santander), op lijst Mooiste dorpen van Spanje
Santillana del Mar (Cantabrië), op lijst Mooiste dorpen van Spanje
Asturië
Llanes, Ribadesella
Lastres & Tazones - op lijst Mooiste dorpen van Spanje!
Cudillero - op lijstMooiste dorpen van Spanje
Oviedo
Galicië
Lugo; Santiago de Compostela
La Coruña
Tips & Trips
Autorondreis Op weg naar Santiago (zuid-route)
Zon & Zee
Baskenland
Kust van Baskenland: Hondarribia naar Mutriku (Gipúzkoa/van oost naar midden)
Kust van Baskenland: Ondarroa naar Bilbao (Bizcaya/midden naar west)
Cantabrie: Kustroute Cantabrië
Asturië
Costa Verde: Kust van Avilés naar Castropol (West Asturië)
Costa Verde: de kust van Primango naar Gijon (Oost Asturië)
