Lerma, Covarrubias, Santo Domingo de Silos, Caleruega - op lijst mooiste dorpen Castilië-Leon/Spanje! (Burgos)

De wieg van Castilië
Ten zuiden van de prachtige stad Burgos kom je in een gebied vol met monumenten, archeologische overblijfselen en kastelen die de streek zijn naam heeft gegeven. Het gebied rondom Lerma is de wieg van Castilië. Hier beraamde Fernán González het Koninkrijk van Castilië. Het is ook het land van 'El Cid', de beroemde 'leider van het huurlingenleger' die de Arabieren vanuit Castilië-Leon terugdrong naar Valencia
In dit bijzonder mooie landelijke gebied heerst stilte en rust en zijn prachtige dorpen met historische stadscentra die tot historisch en artistiek erfgoed zijn verklaard, waaronder die van Lerma, Covarrubias en Caleruega
Toeristisch vormt Lerma met de naburige dorpen Covarrubias en Santo Domingo de Silos de zogenaamde Arlanza-driehoek
Lerma, Covarrubias en Caleruega staan op de lijst van de Mooiste dorpen van Spanje, Los Pueblos mas Bonitos de España! Santo Domingo de Silos is wereldberoemd om zijn klooster en Gregoriaanse gezangen

Tips & Trips

• Lerma, Covarrubias, Santo Domingo de Silos, Caleruega en Burgos maken onderdeel uit van de autoroute "In de voetsporen van El Cid"
• Ten zuiden van de dorpen ligt het beroemde wijngebied DO Ribero del Duero, één van de beste DO wijngebieden in Spanje, gelegen aan de rivier de Duero. Uit dit wijngebied komen de duurste rode wijnen vandaan. In slechts 15 km van dit wijngebied, de zgn. 'gouden mijl van de Ribera', zijn vooraanstaande wijnmakerijen gevestigd. lees verder Langs de Duero I / Wijnroute Ribera del Duero
  
• Meer Tips & Trips, zie hieronder bij Omgeving 

Lerma  -  Hertogelijk stadje  (foto boven)
Lerma, ook wel bekend als Villa Ducal, ligt 40 km ten zuiden van Burgos. Het is een voornaam stadje, ooit ommuurd, gelegen op een heuvel met uitzicht op de vallei en de Arlanza rivier. Het oude centrum is in 1965 uitgeroepen tot 'Historisch en Artistiek Erfgoed' en is een van de meest harmonieuze steden in de Herrerian stijl die in de 18e eeuw zijn gebouwd. Ook is een deel van de populaire lokale architectuur bewaard gebleven. Daarnaast heeft het één van de weinige 18-holes golfbanen in Castilla y León. Wijntoerisme is ook aanwezig in Lerma
De oorsprong van Lerma ligt in de preromeinse tijd. Onder Fernan González (10e eeuw), grondlegger van het koninkrijk Castilië, ondervindt het zijn eerste bloeitijd, het hoogtepunt ten tijde van de eerste hertog van Lerma, favoriet van koning Felipe III (1598-1618). De stad werd verfraaid, de bovenstad aanlegd en er kwamen relevante artiesten en (belangrijke) personen naar Lerma en werden banketten en feesten gehouden ter ere van de koning van Spanje! In de eerste weekend van augustus wordt ter herinnering aan de feesten een geweldig barokfestival gehouden

• Historisch Centrum
  Voordat je aan de rondleiding door hertogelijk Lerma begint, moet je verder terug in de tijd om de indrukwekkende Romeinse brug met zijn zeven bogen aan de rand van de stad te ontdekken. Dichtbij staat de Ermita del Humilladero. De historische wijk, bereik je via de Arco de la Carcel (vroeger een gevangenis), één van de vier toegangspoorten die overgebleven zijn van de oude middeleeuwse muren, en een steil oplopende straat met keienkopjes. Langs de weg oude herenhuizen. Als je de klim naar boven maakt, merk je dat de stad op een heuvel is gebouwd

• Plaza Mayor  -  Hertogelijk Paleis/Parador-hotel (foto's 1/ boven)
  Het plein is met 6.862 vierkante meter, één van de grootste in Spanje, vóór de Plaza Mayor in Salamanca. Het hertogelijk paleis (zie hieronder) op dit plein, is het meest opmerkelijke historische moment van deze stad en houdt verband met de aanwezigheid van de hertog van Lerma, die na de overplaatsing van het Spaanse hof in Valladolid in 1601 probeerde zijn eigen hof te creëren in Lerma. Op het Plaza Mayor en in de straatjes zijn enkele bars en goede restaurants waar het zuiglam overal op het menu staat en waar het gebied zo beroemd om is
• Het imposante Hertogelijk Paleis in Herrerian stijl, werd gebouwd in 1617, en staat op de voormalige plek van het oude middeleeuwse kasteel. De hertog wilde met dit paleis zijn politieke macht tonen en om als recreatie-hof te gebruiken en barokke feesten te geven om de koning te vermaken. Het gebouw zal je in zekere zin aan het Escorial klooster in Madrid doen denken. Het hertogelijk paleis was door gangen verbonden met de drie kloosters totdat het de collegiale kerk van San Pedro bereikte. Door deze doorgangen kon het plein worden afgesloten. De tunnel staat bekend als de hertogpassage en kan worden bezocht. In de 19e eeuw werd het deels vernietigd door Franse troepen. Het paleis werd gerenoveerd tot een prachtig Parador hotel (foto 1, zie hieronder bij hotels) met zijn oorspronkelijke uiterlijk uit de hertogelijke periode.Loop naar binnen om de mooie patio in het enorme binnenklooster te bekijken en een drankje te drinken. Of kies hier je slaapplaats uit. Wij zijn twee keer in Lerma geweest, de eerste keer op doorreis. De tweede keer hebben wij ons verwend met een verblijf in het Parador hotel, en hebben hier geen spijt van gehad. Vanhieruit hebben wij o.a de prachtige hieronder genoemde plaatsen bezocht
• Klooster van San Blas 
  Op het aangrenzende plein, ligt het klooster van San Blas uit 1627, momenteel bewoond door Dominicaanse nonnen, waar een groot reliekschrijn bewaard is gebleven
• Colegiata San Pedro in Lerma
  Je wandeling door Lerma brengt je van de Plaza Mayor in noordelijke richting naar de 17e eeuwse Collegiale Kerk van San Pedro, de belangrijkste kerk, met een mooi uitzicht op de rivier. Binnen een bronzen graf, twee orgels en een enorme marmeren tafel, geschonken door de paus aan de hertog, en die hij voor de koning verborgen hield toen hij naar Lerma ging. Het hertogelijk paleis De route vanaf het hertogelijk paleis naar de kerk en de kloosters, werd door de koningen en de hertog van Lerma gemaakt door . Op deze manier konden ze de religieuze diensten bijwonen zonder naar buiten te hoeven
• Plaza de Santa Clara en Lerma
  Een ander hoogtepunt van je bezoek aan Lerma is Plaza de Santa Clara, met het graf van de beroemde guerrillastrijder uit de Onafhankelijkheidsoorlog, bekend als de priester Merino
• Mirador de los Arcos
  Naast het plein ligt het Arcos-uitkijkpunt, vanwaar je het beste panoramische uitzicht hebt over de rivier de Arlanza en de vruchtbare vlaktes
• Monasterio de la Ascension
  Het Ascension-klooster, gebouwd in 1610, was het eerste klooster dat in Lerma werd gesticht door de hertogen van Uceda, en waar momenteel de Franciscaanse Clarisas nonnen wonen 
  > door naar Covarrubias

Covarrubias  -  middeleeuwse stadje -  vakwerkhuizen (foto's 2/boven)
ligt 23 km ten oosten van Lerma, aan de oevers van de Arlanza, in de gelijknamige vallei. Het mooie oude stadje kreeg in de vroege middeleeuwen de identiteit die het vandaag de dag onderscheidt als een van de meest charismatische dorpen in de provincie Burgos. Dit komt grotendeels doordat het een voorpost was in het Castilliaans front tegen het kalifaat en zijn band met de Castilliaanse graaf Fernán González. Vanwege de strategische ligging tussen Burgos en Silos, is het zeer waarschijnlijk dat El Cid door Covarrubias is gekomen
Covarrubias is een middeleeuwse stad van groot toeristisch en cultureel belang en is één van de meest interessante en karakteristieke plaatsen in de provincie Burgos. In het stadscentrum, uitgeroepen tot 'Nationaal Historisch en Artistiek Erfgoed', en in 1979 bekroond met de Europa Nostra-prijs voor het behoud van het historische erfgoed. In het dorp is de middeleeuwse herinnering nog zichtbaar in de typische Castilliaanse stedenindeling met galerijstraten, vol metoude vakwerkhuizen, pleintjes en omwallingen. Op de Plaza del Obispo Peña en op de Plaza de Doña Sancha zie je de beste voorbeelden van typische landbouwarchitectuur in Covarrubias. In het dorp zijn restaurants, bars en (artesanale) winkels 

Historisch Centrum

• Plaza de Doña Urraca
  Via de poort van het Archivo del Adelantamiento, een Renaissance-Palacio met wapenschild van Filips II, bereik je het mooie plein, met stadhuis en mooie oude vakmanshuizen. Op het plein zijn een aantal bars en restaurants die o.a. gespecialiseerd zijn in Castiliaanse gerechten: olla rot (letterlijk 'rotte pot', een lekkere vleesstoofpot), gebraden lamsvlees en zelfgemaakte desserts op basis van fruit en zuivelproducten
• Toren van Doña Urraca
  heel dichtbij staat de 10e eeuwse toren, een bewakings-en verdedigingstoren aan de oevers van de rivier Arlanza, in de resten van de oude vesting
• Colegiata de San Cosme en San Damían
  verder door staat deze interessante 12e eeuwse domkerk met 16e eeuwse kloostergang, beroemde orgel en talrijke grafmonumenten, waaronder die van graaf Fernan González die zorgde dat Castilië in de 10e eeuw autonoom werd. In het museum een triptiek van de heilige Drie Koningen (van Gil de Siloé) en een belangrijke Vlaams-gotische beeldencollectie
• Vanuit de collegiale kerk kan je de Paseo de la Solana nemen, parallel aan de rivier en de oude muren, die in de 16e eeuw door de "goddelijke" Vallés, de lijfarts van koning Felipe II, moesten worden afgebroken, met de bedoeling dat de wind de straten van het dorp schoon moest maken, verwoest door de pest
  Van daaruit, via enkele straten en pleintjes naar de kerk Santo Tomás
• Kerk Santo Tomás
  de 15e eeuwse kerk is gebouwd in een eerdere, romaanse stijl. Sommige overblijfselen zijn nog steeds bewaard in een van de beuken en in het doopvont, hoewel de meest opvallende de koortrap is, in een platereske stijl

     Omgeving 

• Cuevas de San Clemente (via de BU-901 in noordelijke richting)
  Covarrrubias heeft zijn naam te danken aan de Cuevas de San Clemente, de roodkleurige grotten aan de rand van het dorp 

• Quintanilla de las Viñas (via de N-234 in zuidelijke richting en linksaf over de BU-V-8207)
  In het dorp staat de Westgotische kluizenaarskerk Santa María de Lara. Beroemd om zijn drievoudige fries van bas-reliëfs (druiventrossen, vogels etc). De kerk dateert uit de 7e/8e eeuw en om die reden archeologisch erg waardevol 

• San Pedro de Arianza (erug naar Covarrubias over de N-234)
  de ruïnes van het oude klooster liggen 7 km van Covarrubias. Het is gesticht in de 10e eeuw en was één van de stichtende kloosters van Castilië en het belangrijkste klooster van Castilië. Het klooster heeft romaanse, gotische en Herriaanse stijlen> door naar Santo Domingo de Silos 
  
  

        


Santo Domingo de Silos (foto boven)
ligt op 19 km ten zuiden van Covarrubius, in een landelijke omgeving. De geschiedenis van Silos is de geschiedenis van Castilië, hoewel Almanzor, de beroemde moslimgeneraal en heerser van Al Andalus, aan het einde van de tiende eeuw een grote vernietiging veroorzaakte. Het had een enorme pracht tussen 11e-13e eeuw dankzij de promotor, de abt Santo Domingo (zie bij Caleruega), die rond het jaar 1000 het klooster herbouwde tot een groot spiritueel, cultureel en artistiek centrum. Het klooster van Santo Domingo de Silos is verbonden met de geschiedenis van El Cid (zie autotrips In de voetsporen van El Cid), die samen met zijn vrouw Jimena enkele van hun landgoederen aan het klooster schonken. In het jaar 1081, het jaar waarin El Cid verbannen werd, was het klooster nog in aanbouw

Santo Domingo de Silos is een klein Castilliaans dorp met slechts 300 inwoners. Bijna alles in het dorp staat in het teken van het klooster en het museum van religieuse kunst. Het plaza mayor is een mooi plein waar zich een aantal restaurants en bars bevinden. Het  is een goede plek om uit te rusten en één van de gastronomische specialiteiten te proeven: gebraden babygeit

• Wereldberoemd Benedictijnerklooster  - Gregoriaanse gezangen  (foto's 3/boven) 
  Het klooster is wereldberoemd vanwege de prachtige Gregoriaanse gezangen tijdens de religieuze diensten van de monniken en zijn Romaanse klooster. Het klooster is waarschijnlijk al in 593 door de Westgotische koning Reccard gesticht. Het is een buitengewoon gebouw, met interessante reliëfs en een 11e-12e eeuwse kloostergang met twee verdiepingen dat gekenmerkt wordt als een hoogtepunt uit de Romaanse kunst. De kerk dateert uit de 18e eeuw. In het klooster, waar de H. Dominicus van Silos van 1047-73 abt was, zijn in het museum waardevolle kunstschatten en een 18e eeuwse apotheek. In een van de gebeeldhouwde kapitelen kan je een middeleeuws leger zien dat met voldoende precisie de oorlogskleding weerspiegelt in de dagen van el Cid. Het klooster trekt vele toeristen mede vanwege de prachtige Gregoriaanse gezangen tijdens de religieuze diensten van de monniken. Kijk op de website wat de precieze uren zijn van de missen wanneer de gezangen zijn te horen. Deze mag je niet missen!   
  > door over de BU-910 in zuideljke richting naar de Gargantas de Yecla

     Omgeving 

• Garganta La Yecla (Kloof van Yecla)
  2 km ten zuiden van Santo Domingo, aan de weg naar Caleruega, zie je de bergengte van La Yecla. Je staat hier voor een zeer nauwe diepe kloof van meer dan 100 m, die door de rivier in het kalksteen werd uitgehold om door de Sierra heen te breken. Over een loopbrug kan je een korte wandeling door de kloof maken en watervallen passeren. Op sommige delen is hij zo smal dat je er nauwelijks doorheen komt. De opvallende jeneverbesstruiken aan de Arlanza en de bergengte vormen tesamen een prachtig beschermd natuurgebied > door naar Caleruega

Caleruega  - dorp met historische- en monumentale charme (foto's 4/boven)
het oude dorp ligt 19 km ten zuiden van Santo Domingo de Silos.  De oorsprong van Caleruega gaat terug tot de hoge middeleeuwen, in de tijden van de herbevolkingsbeweging van de 10e eeuw, gepromoot door de Castiliaanse graven, in hun poging om het niemandsland tussen het zuiden van Castilië en de noordoever van de Duero rivier, te bevolken. Het kreeg grote bekendheid dankzij de geboorte in 1170 van beroemde heilige Santo Domingo de Guzmán, oprichter van de Orde van Predikers (Dominicanen). Het belang van deze religieuze orde zorgde ervoor dat Caleruega door de eeuwen heen groeide dankzij het klooster - dat in 1266 werd gebouwd in opdracht van Alfonso X el Sabio - en de privileges die door de koningen werden verleend

Het dorp met 475 inwoners heeft net als de andere plaatsen in de nabije omgeving, historische en monumentale charme. Het centrum heeft een belangrijk en historisch erfgoed, waaronder de Romaanse Kek, het klooster van Santo Domingo de Guzmán en het klooster van Santo Domingo, waar de verdedigingstoren van de Guzmanes is gevestigd. Het is een dynamisch dorp met allerlei voorzieningen waaronder winkels, bars, restaurants en tegelijkertijd straalt het één en al rust uit. Naast het koninklijke klooster is er ook een klooster van de moniale zusters Dominicanessen

• Convent Santo Domingo 
  Vanaf 1950 gaf de Dominicaanse Orde aan Caleruega de voorkeur als heilige plaats en werd het klooster tot een Centrum voor Studies en Spiritualiteit ingewijd. Toen begon het herstel van de religieuze architectuur van de stad
• Torreón de los Guzmanes
  een verdedigingstoren uit de 12e eeuw, bevindt zich op de binnenplaats van het klooster. De toren maakte onderdeel uit van een gordel van torens langs de oevers van de Douro. Het heeft een rechthoekige plattegrond, is 17 m hoog en heeft muren van 2 meter dik. De bijzondere items zijn 2 wapenschilden op de voorgel, de deur, en een Mozarabisch raam op de 1e verdieping. Je kunt de toren bezoeken. Vanaf het terras op de 4e verdieping heb je een ongelooflijk uitzicht op het monumentale complex en kan je Caleruega zien. Bezoeken moeten wel van tevoren worden geregeld
• klooster van Santo Domingo de Guzmán (foto linksboven)
  Naast de Torreón de los Guzmán, is dit grote klooster gebouwd met het graf van de Infanta Leonor de Castilla, dochter van Alfonso X, de Santo Domingo-bron, de Bodega de Santa Juana en de kerk van San Sebastián. De geschiedenis gaat terug tot 2 jaar na de dood van Santo Domingo (1221). De zalige Manés bouwde een kapel bij de geboorteplaats van zijn broer. In 1266 liet koning Alfons X de Wijze, verwant aan de Guzmán, een gotische kerk bouwen. Jaren later werd het landhuis omgebouwd tot klooster.. In de 16e eeuw werd een nieuwe kerk gebouwd en de oorspronkelijke kapel en het hoofd van de gotische kerk werden vernietigd, waardoor de overblijfselen het koor van de nonnen bleven
• Kerk van San Sebastián
  De Romaanse kerk dateert van begin 12e eeuw. In de kleine doopkapel werd Santo Domingo gedoopt.  Als curiositeit werd het oude doopvont door Alfonso X overgebracht naar het Dominicaanse klooster Santo Domingo el Real, in Madrid, waar leden van het Spaanse koningshuis nog steeds worden gedoopt 
• Standbeeld El Cid (foto rechtsboven)
  Als je het dorp verlaat, zie je in het park van El Cid, 200 m van de Guzmán toren, het ruiterstandbeeld van El Cid, van beeldhouwer Ángel Gil Cuevas. Het bronzen beeld is drie meter lang. El Cid, met zijn linkerhand op het hoofdstel, leidt Babieca naar het zuiden; terwijl zijn rechterhand zijn spandoek omhoog houdt. Naast het beeld staat een kleine monoliet waarin een kraai zit. De kraai heeft een heel bijzondere rol in het Song of my Cid: in de middeleeuwen was het gebruikelijk om de toekomst te lezen tijdens de vlucht van enkele vogels; in het gedicht zag El Cid, bij het verlaten van Vivar, tijdens zijn vlucht een voorbode van geluk, voorspellend dat hij aan het einde van zijn gevaarlijke reis groot succes zou behalen. De kraai is het symbool van geluk in de Camino del Cid, en daarom komen veel reizigers hier om hun hand op een tegel te leggen met het beeld van de kraai, waar te lezen is: "Schrik het slechte voorteken en andere slechte spreuken, steun de hand leent op de juiste kraai en draag geluk van Caleruega met je mee "

     Omgeving

      > Keer terug naar Burgos of vervolg je reis 
       vervolg je reis door het land van El Cid, zie autoroute  "In de voetsporen van El Cid" (Burgos e.o maakt onderdeel uit van de autotrip) en/of
       bezoek Wijngebied DO Ribera del Duero, één van de beste wijngebieden van Spanje ! zie autoroute Langs de Duero 

Accommodatie Wij hebben een speciale selectie gemaakt van hotels van Booking.com

Parador Hotels                  Rusticae hotels                                            Kleinschalige hotels Castilië-Leon

Aanbevolen hotels Lerma
>va €75-90 Parador de Lerma (Foto 1/Paradorhotels) voorm. hertogelijk paleis (zie hierboven); grote centrale patio; populair restaurant met groot gewelfd plafond, bar, ruime klassiek ingerichte kamers 
>va €50-60  Posada de Eufrasio (Foto 3/Kleinschalige Hotels) hotel ih oude centrum; charmante kamers met balkon; fitness, sauna; à-la-carte-restaurant; terras; lounge met open haard Hotel Rural El Zaguán stijlvol gerestaureerd landhuis ih centrum, lichte kamers, ontbijt 
>va €40 Hostal Docas 2* hostal ih centrum, klassiek ingerichte kamers, terras, restaurant, bar Hotel DC centraal gelegen hotel; restaurant; warm ingerichte kamers

Covarrubias
>va €50 Hotel Rural Rey Chindasvinto (Foto linksboven/Kleinschalige Hotels) rustiek 3*hotel naast de rivier; praktisch ingerichte kamers, restaurant, bar Hotel Rural Princesa Kristina charmant  klein hotel ih centrum, landelijk ingerichte kamers, gedeelde keuken Hotel Doña Sancha landelijk hotel, rustiek ingerichte kamers, balkon met mooi zicht op de vallei, tuinen, terras, bar 
Santo Domingo de Silos
>va €75 Hospederia Convento San Francisco (Foto rechtsboven/Kleinschalige Hotels)  prachtig 16e-eeuws Franciscaner klooster a/d rand van het dorp; binnenplaatsen; stijlvolle kamers met uitzicht over het omliggende landschap, restaurant; bar; lounge met bibliotheek 
>va €37.50-50  Hostal Meson Casa De Guzman klein hotel in stenen gebouw uit 1935, rustieke verwarmde kamers; charmant restaurant, loungebar met stenen muren en open haard; terrasHotel Tres Coronas de Silos hotel in 18e paleis op het Plaza Mayor, enkele meters vh klooster Silos; dikke stenen muren, glas in lood en betegelde vloeren, restaurant 
Caleruega
>va €75 El Prado de las Merinas hotel omringd door mooie tuinen, terras nette kamers, restaurant, bar, lounge,open haard
Más hotels, bekijk aanbod Booking.com of andere hotelaanbieders, zie Reisorganisaties

Vakantiewoningen - Appartementen
BELVILLA (Castilië-Leon), zie ook Vakantiehuizen

Nuttige Informatie
Toeristenbureau Lerma:Calle de la Audiencia, 6;  Covarrubias: Calle de Monseñor Vargas; Caleruega: Calle Obispo, 12

Omgeving

Natuur/Actief
Parque Natural Cañon del Río Lobos (zo) prachtige natuur, diepe cañon, 13e Hermitage San Bartolomé 
La Ríoja
Sierra de la Demanda (zo) Onontdekt natuurgebied: bergen, meren, skiën, pittoresk dorp Ezcaray

Wandelen/fietsen
Zie Wikiloc Lerma; Covarrubias; Santo Domingo de Silos; Caleruega

Wandelen Caleruega - Ruta de Loberas
Een aangename 10 km lange wandeling, ruta de "loberas" (schuilplaats van de herders). Onderweg zie je  interessante bronnen die verband houden met het natuurlijke en historische erfgoed. Je kan drie gerestaureerde "tenadas" bezoeken, omgebouwd tot een interpretatiecentrum over steppevogels en transhumance. De tenadas waren een soort overdekte koralen waar de kuddes werden beschermd tegen de aanvallen van de wolven of de weersinvloeden.Onderweg ook oude "lobera's" - traditionele stenen schuilplaatsen waar de herders sliepen. Eén van de belangrijkste attracties van deze route zijn de 13e-eeuwse middeleeuwse (wijn) kelders die in de rotsen zijn uitgehouwen (zie hiervoor) en een giervoeder die kinderen zal verrassen vanwege de nabijheid van deze aasvogel

Vías Verdes: autovrij fietsen/wandelen over voormalig spoorwegtrajecten
V.V. FC. Santander-Mediterráneo start in Burgos. V.V. de sierra de la Demanda start in Arlanzón, ten oosten van Burgos en loopt naar de Sierra de Demanda (zie hiervoor), zie Vías Verdes Castilie - Leon
Skiën: Vall del Sol (zo); Santa Ines (zo); 

Ríoja
Sierra de la Demanda: Valdezcaray (zie hieronder)
Pelgrimsroute naar Santiago, over de Camino Frances, de zuidelijke en oorspronkelijke route (zie hieronder)

Stad/Bezienswaardigheden
Burgos (n) levendige stad, één vd interessantste steden van N-Spanje, prachtige kathedraal, El Cid, Triomfboog
Soria (zo) provinciestadje, rijk aan Romeinse bouwwerken, Plaza Mayor, modern Paradorhotel 
Palencia (zw) levendig Plaza Mayor, mooie kathedraal 
Aranda de Duero (z) wijnhoofdstad DO Ribera del Duero, vele ondergrondse bodega's, interessante kerk
Rioja
Logroño (o) wijnhoofdstad, bodega's,Calle del Laurel 
kloosters van Santo Domingo de Calzada, zie Kloosterroute
Tips & Trips
autorondreis In de voetsporen van El Cid route volgt de volksheld El Cid, van Burgos naar Soria en wijngebieden Ribera del Duero en Rueda, oorspronkelijke route loopt door naar Valencia) 
autorondreis: pelgrimsroute Op weg naar Santiago (zuid-route)
Wijntrip Langs de Duero I wijnroute door beroemd wijngebied DO Ribero del Duero, bezoek bodega's, wijngaarden, wijnsteden, kastelen 
Wijntrip Langs de Duero II/ Rueda wijnroute wijnroute door beroemd wijngebied DO Rueda

La Ríoja
Kloosterrroute Santo Domingo de la Calzada e.o
Logroño en omgeving bezoek wijnhoofdstad en tapasstad, en routes omgeving: Kloof Río Leza, vale gieren, Vallei van Iregua, Parque Natural Sierra de Cebollera
Comunidad Madrid
autorondreis Madrid en omgevingbezoek aan o.a Madrid, El Escorial, Segovia, La Granja, Ávila, Toledo, Chinchon, Aranjuez, Alcalá de Heneres

Wijn
zie Wijnen Castilië - Leon, waaronder beroemde wijngebied Ribero del Duero en Rueda (120 km ten zuiden vd stad),
zie Wijnroute Langs de Duero 
zie ook Wijnroute Arlanza 
La Ríoja
zie wijnen van La Rioja en Wijnroute: La Rioja